‘Hoe kan het?’ vraag ik me af, net zoals veel anderen. Oranje speelt goed op het WK in Brazilië, naar mijn indruk beter dan voorheen. Arjan Robben was van glas en lijkt nu van staal. Wat is er gebeurd? Wilt u meer leren over gezonder presteren?
De carrière van de Groninger Arjen Robben tekende zich – volgens het NRC – door blessureleed en cruciale missers in belangrijke wedstrijden in 2010 en 2012. Belangrijk voor Robben was samenwerking met een osteopaat, sinds 2008. Westhovens vindt dat het belangrijkste wat hij hem geleerd heeft is meer lichaamsbewust te zijn, preventief te handelen en tijdig te registeren als er iets dreigt mis te gaan in zijn spieren. Zo zijn blessures te voorkomen. Robben zelf heeft nu meer vertrouwen in zijn lijf. Hij zorgt dat alles – zoals bekken, rug en enkels – vrij beweegt en niet vastloopt. Want als je blokkades hebt ga je compenseren en dan ga je je spieren verkeerd belasten.
Net als Arjen Robben ben ik zelf ook tegen grenzen aangelopen, maar dan op een heel andere manier. Een behandeling van de Ziekte van Lyme – die ik al zes jaar bleek te hebben – in het ziekenhuis met antibiotica duurde slechts anderhalve week. Daarna voelde ik me jaren slechter dan voor de kuur. Ik wilde me weer beter voelen en ging lezen over voeding en experimenteren met wat ik tot me nam. Ik dronk jarenlang geen koffie en alcohol meer en leefde bewuster en gezonder. Tot mijn verrassing verbeterde mijn aangetaste gezichtsscherpte aanmerkelijk en kwam mijn energie langzaam terug. ‘Je wordt nog helderziend’, zei de dokter. Er kan veel als een mens echt wil.
Bedrijven ontdekken het belang van gezonde medewerkers voor betere bedrijfsprestaties. Dus stimuleren managers medewerkers om gezonder te leven met meer fruit, bewegen en sporten. Niks mis mee zou je wellicht denken. Toch is deze handelwijze niet zonder gevaar. De bedrijfsleiding kan in de verleiding komen om van medewerkers continu topprestaties te gaan verwachten. Arjen Robben leert ons dat dat niet werkt. Full prof zijn betekent niet dat je zeven dagen per week 120 procent geeft, zoals hij vroeger deed. Arjen heeft geleerd om twee keer per week alles te geven: tijdens de wedstrijd en een keer op de training, om de boel te testen.
Wat kunnen bedrijven van Oranje en Arjen leren? Put mensen niet uit, laat hen presteren op het moment dat het erop aan komt. Maar dat botst helaas met de huidige dominante cultuur in organisaties, waarbij mensen vooral worden gezien als bedrijfsmiddelen, net als ICT-oplossingen en huisvesting. Momenteel verdwijnen veel banen door automatisering, omdat machines veel werk beter zouden kunnen doen. Voor mensenwerk is minder aandacht.
Laten we eens een gedachte-experiment doen. Denk je eens een voetbalspel in met alleen robots op het veld. Robots in het veld leveren misschien meer doelpunten op. Maar dan ontbreekt het op het veld aan de unieke creativiteit en behendigheid van de spelers en het samenspel en de tactiek van het team. Wie komt er dan nog naar het stadion voor het zien van de wedstrijd? Wat zijn de uitzendrechten op TV dan nog waard? Als niemand naar de wedstrijd komt kijken schiet je als bedrijf met automatisering toch je doel voorbij.
Zo’n WK lijkt mij een mooie aanleiding voor bedrijven om zich te laten inspireren door het Nederlands voetbal. Het is een goed moment om mensenwerk weer meer te gaan waarderen. Welke taken passen beter bij mensen en welke bij machines? Daarover is veel bekend. Wijs met een zogenaamde taakallocatie taken bewust toe aan mensen of machines voor beter resultaat. Zo komen kwaliteiten van mensen – ten opzichte van machines – in bedrijven en organisaties beter tot hun recht. Laat als leidinggevende de menselijke kwaliteiten in het veld schitteren!
Gezonder presteren is mogelijk als mensen weer de regie krijgen over hun lijf en leven. Garanties zijn er niet. Maar als managers hun mensen meer vertrouwen en steunen, dan blijkt bijna alles mogelijk. Dan presteert ieder mens en iedere ploeg het beste op zijn eigen manier.
